Merhaba, Paper Mache denince büyük ihtimalle bir çoğunuz nasıl bir uygulama olduğunu merak etmişsinizdir. Aslında Paper Mache dediğimiz uygulamanın bildiğimiz ilkokullarda, ortaokullarda çocuklarınızın veya sizlerin yapmış olduğu kağıt hamuru çalışmaları olduğu aklınıza gelmemiş olabilir. Bizlere okullarda bu çalışma ile daha çok maske yaptırırlardı, herkes birbirinin yüzünden kalıp alırdı, güle oynaya yapardık maskelerimizi. Şimdi bu uygulama o kadar çok gelişmiş ve çeşitlenmiş ki heykeller, dekoratif bardaklar, tabaklar, biblolar yapılıyor. 

Kağıt ile yapılabilecek bir başka sanat çeşidine de değinmiştik bir kaç yazı önce. Papier Atelier‘in 3 boyutlu modellemeler ile yaptığı heykelleri görünce hayran kalmış, kağıttan ne harikalar yaratılabiliyormuş meğer demiştik yine.. Bu yazımızda da kağıt ile yaratılabilecek muhteşemlikler dizisine bir yenisini daha ekliyoruz. Kağıt bizlere yapabileceklerimiz için ham maddeyi sağlıyor, gerisi yaratıcılık.
Bu arada kağıt hamuru Antik Mısır çağlarında da Mumyaların yüzünü kaplayan o enteresan maskelerin yapımda kullanılıyormuş. Tabi ki o zamanlar kağıt olmadığı için bu hamurun hammaddesi papirusmuş 🙂

Madem kağıt hamurundan Mumya maskelerine girdik, Antik Mısırdaki bu maskeler hakkında kısa bir bilgi vermeden de geçmeyelim o zaman. Sonra konumuza döneceğim, söz. Mumyalarda bu tür maskeler kafa ve göğüs bölgeleri için hazırlanırmış. Bunlar Eski Mısır inancında mumyanın yüzünü korumanın yanında, kaybolacak olan yüz hatlarının bir yedeği olması için mezarlara eklenirmiş. Altından yapılmış, kakma veya taş mumya maskeleri ise egemen sınıfa ait mumyaları temsil etmekteymiş. Sıradan insanların mumya maskelerinde papirüs, keten ve diğer daha az maliyetli ürünler kullanılırmış. Bir mumya yapımının o zamanlar için maliyeti düşünüldüğünde böyle olması tabi ki normal.
Bu kısa bilgiden sonra biz de evimizdeki gazete kağıtlarımızdan, atık kağıt parçalarımızdan, az maliyetle neler yapabileceğimizi öğrenelim. Kendimizi ilerlettiğimiz zaman biz de mumyalara yapılanlar kadar harika maskeler ortaya çıkarabiliriz belki, neden olmasın? Nasıl yapacağımıza gelecek olursak bu işin 2 temel tekniği bulunuyor. Ya kağıtları bildiğimiz hamur haline getirdikten sonra istenen şekil veriliyor, ya da şerit şerit kesilmiş kağıtlar tutkallı suya batırılarak istenen obje bu kağıtlarla kaplanıyor. Her ikisi de çok güzel sonuçlar ortaya çıkarıyor. Ne yapmak istediğinize ve hayal günüze bağlı olarak hangisini yapacağınız tamamen size kalmış. Ben size her iki yöntemi de anlatıp görsellerini paylaşacağım.

Birinci yöntem: Kağıt hamuru 
Gerekli olan malzemeler;
 Un 
 Su
 Gazete kağıdı veya peçete
 Tutkal
Yapacağınız modele yetecek kadar gazete kağıdını bir leğenin içinde suda yumuşatıp parçalayın. Peçetenin yumuşaması daha kolay olur. Deneyimledikçe hangi tür kağıt kullanacağınıza kendiniz karar verebilirsiniz. Parçalanmış kağıdı suyuyla birlikte bir kazana-tenekeye koyup 15-20 dakika karıştırarak kaynatın. Uygun bir kaba boşaltarak soğumaya bırakın. Soğuyunca avuç avuç alıp suyunu sıkın ve bir naylon torbaya koyup ufalayın. Ufalanmış kağıda beyaz tutkal ve un katıp ucu enli bir bıçak ile ezerek hamur haline getirin. Naylon torba içinde muhafaza edin. Kullanmaya başlıyacağınız zaman yine yeteri kadar tutkal ile yoğurun. Hamurun kıvamının tıpkı ekmek hamuru gibi olması gerekiyor. Ne cıvık olacak ne katı. Kağıdın içindeki sert parçacıkları da iyice eritmeniz lazım. Özellikle detay çalışmalarda hamurun iyice erimesi gerekiyor. Zamanla kağıt hamurunu kullandıkça kıvamını kendiniz belirleyeceksiniz. Eğer basit bir model yaparsanız ve becerirseniz hamurun şekil alma yetisine hayran kalıp devam edeceksiniz. İlk başta zor modeller ile başlamak isteğiniz sizi hayal kırıklığına uğratabilir. Yapacağınız modelin iskeletini oluşturmak için tel, strafor gibi malzemeler de kullanabilirsiniz. Kağıt hamurunu telin üzerine makara ipi ile sararak kaplayın. Ufak modellerde yarım cm kalınlık yeterli olacaktır. Yapmak istediğiniz modelin kabaca ilk şeklini vermeye çalışın. Sonra modeli güneşte veya sıcak bir yerde kurumaya bırakın ve bekleyin. Suyunu kaybettikçe dış kabuk sertleşecek, hamur heykel gibi işlenebilecek kadar kuruyunca modeli şekillendirmeye devam edin. Aşama aşama yavaş yavaş modeliniz oluşacak. Acele etmeyin. Tabi isterseniz bu ayrıntılarını işlemek için hamurun kurumasını beklediğiniz sürede başka bir çalışma yapıp hem elinizi hamura alıştırır hem de sabırsızlığınızı yenebilirsiniz. Bu yöntemle maskeler, küçük biblolar veya daha büyük heykeller yapabilirsiniz. Zamanla el becerinizi ve kendi yöntemlerinizi geliştirdikçe daha modellerinizi de çeşitlendirip geliştirebilirsiniz. 

Aşağıdaki gibi bir avize yapmak için balonu şişirip etrafını kağıt hamuru ile düzgün ve eşit bir biçimde kaplamanız gerekiyor. Kapladıktan sonra da tutkal ile üzerinden geçerseniz daha sağlam olacaktır. Bunu da yine kurumaya bırakıyorsunuz ve sonrasında balonu patlatarak kalıbı çıkarıyorsunuz. İsterseniz boyayıp renklendiredebilirsiniz.

İkinci yöntem: Gazete kağıdı ile kaplama
Bu yöntemde ihtiyacınız olan öncelikle kağıt ile kaplamak için seçtiğiniz objeniz. Sonrasında kullanacağınız malzemeler yine gazete kağıdı, su ve tutkal, bu sefer hamur yapmayacağımız için una gerek yok. 
Öncelikle su ve tutkalı yarı yarıya ayran kıvamına gelecek şekilde bir kapta karıştırıyorsunuz. Sonrasında gazete kağıtlarını şerit şerit keserek hazırlıyorsunuz. Bu şeritleri hazırlamış olduğunuz suya batırıyorsunuz, iki parmağınızın arasında fazla suyunu akıtıyorsunuz ve kaplamak istediğiniz malzemeyi sarmaya başlıyorsunuz. kaplayacağınız malzemeti 3 yada 4 kat kaplamanız yeterli olacaktır. Bu katları karıştırmamanız için de bir kat yatay bir kat dikey olarak kaplamanız size yardımcı olacaktır. Kaplama işleminden sonra bir gün kadar dokunmadan kurumaya bırakın. Parçanın büyüklüğüne göre kuruma süresi de değişecektir. Kapladığınız parçayı kuruduktan sonra akrilik boya ile boyayabilirsiniz. Bence bu yöntemle yapılan parçaların gazete kağıdı görüntüsünde kalması daha hoş duruyor. Bunun için de üzerini sadece verniklemeniz yeterli olacaktır. Ya da boyayı suluboya kıvamında sulandırarak, kağıt üzerinde opak bir görüntü oluşmasını sağlayabilirsiniz. Böylece hem renkli olur hem de yazılar kaybolmaz 🙂 

Son olarak artık işi iyice abartmış, dinazor ve yaratık kafaları yapmaya bayılan bir yabancı sanatçıyı da bilginize sunalım. 

Home

Not: Kaynak olarak http://www.gencyorum.com.tr/atma-o-kagidi-bisey-yapariz-ondan/  yazısından yararlanılmıştır.